ملا محمد علی زنجانی

محمدعلی زنجانی از شاگردان شریف العلما مجتهد مازندرانی بود.

زمانی که محمدشاه درگذشت، ملامحمدعلی به زنجان برگشت و علناً مردم را به آیین باب خواند و مرام اشتراک در اموال را در پیش گرفت و در مدتی کوتاه یازده هزار تن از طبقات فقیر و محروم به دورش جمع شدند و به او لقب حجت دادند.

بابیه زنجان به رهبری ملامحمدعلی زنجانی تجمع کردند، ناصرالدین شاه دایی‏ اش، امیر اصلان خان مجدالدوله را به حکمرانی زنجان فرستاد تا ملامحمدعلی را هم دستگیر و راهی تهران کند اما کاری پیش نبرد تا آنجا که در پی واقعه ‏ای، در روز جمعه ماه رجب سال 1265 ه.ق پیروان بابیه به زندان شهر حمله کردند. شهر به هیجان آمد. دو ثلث شهر که پیروان ملامحمدعلی بودند مسلح شدند و به ثلث دیگر حمله و شهر را تصرف کردند. زد و خورد میان قشون دولتی و پیروان بابیه، پنج ماه طول کشید.
ملامحمد علی زنجانی و یارانش در قلعه علیمردان خان تجمع کردند و به مقاومت ادامه دادند. ملامحمدعلی، فرخ خان یکی از صاحب ‏منصبان سپاه دولتی را به بهانه صلح به قلعه کشید و او و صد همراهش را با ناجوانمردی کشت.سرانجام ملامحمدعلی در جنگ تیری خورد و بنا به وصیتش با لباس و سلاح دفنش کردند. قشون دولتی پس از فتح قلعه، جسدش را بیرون آوردند و به دُم استری بستند و در شهر گرداندند و پیش حیوانات درنده انداختند. قشون دولتی اسیران و امان خواستگان را کشتند. سه هزار نفر در این واقعه کشته شدند.