آخرین ویرایش : July 14, 2012

ابراهیم خان ظهیرالدوله

مناصب و مشاغل


حاکم

منطقه کرمان

( از ۱۲۱۶ه.ق. تا ۱۲۴۰ه.ق. )
مهم‌ترین‌ دورة حیات‌ سیاسی‌ ظهیرالدوله‌، روزگار بلند فرمانروایی‌ او در شهر کرمان‌ است‌. او که‌ اخلاقاً شخصی‌ معتدل‌ و مردم‌دار بود، توانست‌ در این‌ مدت‌ ویرانی هایی‌ را که‌ عمویش‌ آقا محمدخان‌ قاجار براین‌ شهر وارد کرده‌ بود، تا حدودی‌ ترمیم‌ کند. وي‌ با مردم‌ ستم‌ديدۀ كرمان‌ رفتاري‌ مسالمت‌آميز داشت‌ و درآبادانى‌ اين‌ شهر بسيار كوشيد و بناها و قنوات‌ و مزارع‌ بسياري‌ در شهر و اطراف‌ آن‌ احدث‌ كرد. از حوادث‌ دوران‌ حكومت‌ ظهيرالدوله‌ در كرمان‌، شورش‌ محمدخان‌ پسر اعظم‌خان‌ افغان‌ بود. ظهيرالدوله‌ در دوران‌ فرمانروايى‌ دراز مدت‌ خود در كرمان‌ بارها به‌ مناطق‌ مختلف‌ آنجا و نيز سيستان‌ و بلوچستان‌ سفر كرد و آن‌ نواحى‌ را از تصرف‌ خوانين‌ شورشى‌ بلوچ‌ بيرون‌ آورد و به‌ حكومت‌ خود منضم‌ كرد.

موسس

مدرسه ابراهیم خان یا ابراهیمیه در کرمان

( از ۱۸۱۷م. )
در اين‌ مدرسه‌ كه‌ اكنون‌ نيز برجاست‌، نمونه‌هاي‌ زيبايى‌ از كاشى‌ كاري‌ و مقرنس‌سازي‌ و گچ‌بري‌ به‌ چشم‌ مى‌خورد. از تزيينات‌ جالب‌ ديگر آن‌ سنگ‌ يك‌ پارچه‌اي‌ است.‌ از مرمر كه‌ آية «سَلام‌ٌ عَلى‌ اِبْراهِيم‌َ» (اشاره‌ به‌ بانى‌ اين‌ مدرسه‌ و مجموعه اطراف‌ آن‌) بر روي‌ آن‌ كنده‌ شده‌ است‌. ظهيرالدوله‌ براي‌ پاره‌اي‌ از اماكنى‌ كه‌ ساخته‌، موقوفاتى‌ نيز برقرار كرده‌ است‌، از جمله‌ براي‌ مدرسۀ خود موقوفاتى‌ تعيين‌ كرده‌ كه‌ پس‌ از درگذشت‌ او فرزندش‌ حاج‌ محمدكريم‌ خان‌ تغييراتى‌ در آن‌ داده‌ است‌. اين‌ مدرسه‌ اكنون‌ مركز آموزش‌ و نشر عقايد فرقۀ شيخيۀ كريم‌خانى‌ است. 

مجموعه ابراهیم خان در کرمان


این مجموعه شامل حمام‌، بازار، آب‌انبار و خلوتخانه‌ است‌ كه‌ بر روي‌ هم‌ مجموعه ابراهيم‌خان‌ را تشكيل‌ مى‌دهند. طرح‌ اين‌ مجموعه‌ را ظهيرالدوله‌ با الهام‌ از معماري‌ عصر صفوي‌ ريخته‌ است‌ و اكنون‌ نيز يكى‌ از مجموعه‌هاي‌ تاريخى‌ و زيباي‌ شهر كرمان‌ به‌ شمار مى‌رود.

دروازه ارک در کرمان

( از ۱۸۱۰م. )
دروازۀ ارك‌ نيز از ساخته‌های اوست. 


روابط خانوادگی


نام همسر

نام پسر

نام پدربزرگ

نام نوه

دارای رابطه خانوادگی با

فتحعلی شاه قاجار



ابراهیم خان پسرعمو، پسر خوانده‌ و داماد فتحعلى‌ شاه‌ بود.


تاریخ درگذشت ۱۲۴۰ه.ق.
محل درگذشت شهر تهران

ملیت کشور ایران

توضیحات بیشتر:
  • ابراهیم فرزند مهدی‌ قلی‌خان‌ پسر محمدحسن‌خان‌ قاجار و برادرزاده آقا محمدخان‌ قاجار بود که‌ پس‌ از درگذشت‌ یا قتل پدرش‌ در جوانی‌ در 1198 ه.ق در جریان‌ محاصره استراباد توسط زندیان‌، به‌ فرمان‌ عمویش‌ آقامحمدخان‌ همراه‌ مادرش‌ که‌ خواهر سلیمان‌خان‌ اعتضادالدوله‌ بود، به‌ باباخان‌ (فتحعلی‌ شاه بعدی) سپرده‌ شد. باباخان‌ این‌ زن‌ را به‌ عقد خود درآورد و از او صاحب‌ دو دختر و یک‌ پسر (شاهزاده‌ محمدقلی‌ میرزا ملک‌آرا) گردید.
  •  در اوایل‌ پادشاهی‌ فتحعلی‌ شاه‌ جسد آقامحمدخان‌ را از تفلیس‌ به‌ تهران‌ می‌آوردند، ابراهیم‌خان‌ همراه‌ عباس‌ میرزا و چندتن‌ دیگر از شاهزادگان‌ مأمور استقبال‌ شد. همچنین‌ در 1214ه.ق به‌ فرمان‌ فتحعلی‌ شاه‌ همراه‌ با لشکری‌ برای‌ انتظام‌ امور عراق‌ و فارس‌ روانة چمن‌ گندمان‌ گردید. در ادامۀ این‌ مأموریتها در 1215ه.ق برای‌ آرام‌ کردن‌ گیلان‌ و سامان‌ دادن‌ به‌ وضع‌ آن‌ ایالت‌ به انجا رفت‌ و از عهدة مأموریت‌ خود به‌ خوبی‌ برآمد. چندی‌ پس‌ از آن‌ چون‌ اللهیارخان‌ قلیچی‌ و چعفرخان‌ بیات‌ در خراسان‌ شورش‌ کردند، با 10 هزار سوار عازم‌ سبزوار گردید.
  • ظهیرالدوله‌ فرمانروایی‌ ادیب‌ و شعرشناس‌ بود. خود گاه‌ شعر می‌سرود و «طغرل‌» تخلص‌ می‌کرد. غالب‌ تذکره‌نویسان‌ دورۀ قاجار نام‌ و احوال‌ او را در میان‌ سرایندگان‌ این‌ عهد آورده‌ و اشعاری‌ از او به‌ دست‌ داده‌اند.
  • ظهیرالدوله‌ به‌ هنگام‌ در گذشت‌ 21 دختر و 20 پسر از خود برجای‌ گذاشت‌. یکی‌ از فرزندان‌ او عباسقلی‌خان‌ بود که‌ جانشین‌ پدر در کرمان‌ گردید. فرزند دیگر او رستم‌خان‌ با گوهر خانم‌ دختر فتحعلی‌ شاه‌ ازدواج‌ کرد. مشهورترین‌ فرزند او حاج‌ محمدکریم‌خان‌ کرمانی‌ است‌ که‌ بعدها از پیشوایان‌ برجستة شیخیه‌ گردید.

done in 0.0647 seconds