مادرش تاج الدوله دومین زن عقدی ناصرالدین‌شاه و دختر سیف الله میرزا پسر فتحعلی شاه بود. عصمت الدوله نخستین زن ایرانی بود که نواختن پیانو را آموخت.
او را در دوازده سالگی به ازدواج دوست محمدخان معیرالممالک درآوردند. معیر الممالک به خدمت درباری نپرداخت و علایق خود در زمینه عکاسی، خطاطی و موسیقی دنبال می کرد، آنها صاحب چهار فرزند شد: عصمت الملوک معیری (همسر میرزا حسن مستوفی الممالک)، دوستعلی خان معیرالممالک، فخرالتاج معیری، دوست محمدخان اعتصام الدوله.
عصمت الدوله و دخترانش سوژه عکاسی معیرالممالک بودند و عکس های بسیاری از آنان باقی مانده است.
